ਯੂਕਰੇਨ- ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਨਵੇਂ ਸਮੀਕਰਨ ਬਣਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਜਿੱਥੇ ਅਮਰੀਕਾ ਆਪਣੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਰੂਸ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਵਿਕਲਪ ਤਲਾਸ਼ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਰੋਧੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਗਠਜੋੜ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਵੱਖ ਹੋਣਾ ਕਾਫੀ ਸਮਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਇਹ ਤਣਾਅ ਕਾਫੀ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ ਇਸ ਗਠਜੋੜ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੀਜਿੰਗ ਓਲੰਪਿਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਜਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨ ਗਏ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਵਿਚਾਲੇ ਵੱਡਾ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਸੌਦਾ ਗੈਸ ਅਤੇ ਤੇਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਬਾਰੇ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪੂਰੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਗੈਸ ਅਤੇ ਤੇਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਰੂਸ ਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦਣ ਕਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਬਦਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਰੂਸ ਆਪਣੇ ਵਪਾਰਕ ਭਾਈਵਾਲ ਵਜੋਂ ਨਵੇਂ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼ਿਨੋਏ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਣਾਅ ਕਾਰਨ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਰੋਧੀ ਦੇਸ਼ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਯੂਰਪ ਰੂਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤਰੱਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਯੂਰਪ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਤਣਾਅ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਵੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੱਖ ਤੋਂ ਘੱਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਚੀਨ ਜਿੱਥੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੈਸ ਸਪਲਾਇਰ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਊਰਜਾ ਖਪਤਕਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਰੂਸ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਾਈਡਰੋਕਾਰਬਨ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹੈ। ਪੁਤਿਨ ਨੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਰੂਸ ਹਰ ਸਾਲ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 10 ਅਰਬ ਘਣ ਮੀਟਰ ਗੈਸ ਸਪਲਾਈ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਸਪਲਾਈ ਦੂਰ ਪੂਰਬੀ ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਰੂਸ ਇਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਗੈਸ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਰਾਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹੀ ਰੂਸ ਨੇ ਚੀਨ ਨੂੰ 16.5 ਬਿਲੀਅਨ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਗੈਸ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ 10 ਬਿਲੀਅਨ ਕਿਊਬਿਕ ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੈਸ ਇਕੱਲੇ ਸਾਇਬੇਰੀਆ ਗੈਸ ਪਾਈਪਲਾਈਨ ਰਾਹੀਂ ਲਿਜਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।