ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਵਾਲੇ 150 ਟਰੱਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਹਗਾ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਹਗਾ ਰਾਹੀਂ ਅਟਾਰੀ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਚੈੱਕ ਪੋਸਟ (ICP) ਪਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਵੇਗਾ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਫਗਾਨ ਟਰੱਕ 25 ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਟ ਪੁਆਇੰਟਾਂ ‘ਤੇ ਫਸੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਇਹ ਟਰੱਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਲਿਜਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ “ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਾਲੇ ਸਬੰਧਾਂ” ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਫਗਾਨ ਦੂਤਾਵਾਸ ਵੱਲੋਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏ ਗਏ 150 ਟਰੱਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਟਰੱਕ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਜਲਦੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਾਹਗਾ ਸਰਹੱਦ ਜਾਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।
ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਹਗਾ ਤੋਂ ਪਾਰ ਭੇਜਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਟਾਰੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਆਈਸੀਪੀ ‘ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ (ਡਰਾਈ ਫਰੂਟਸ) ਦਾ ਵਪਾਰ ਕਾਫੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਿਰਯਾਤਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਾਜ਼ਾਰ। ਉਪਲਬਧ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵਿਆਂ ਦੀ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਬਦਾਮ, ਪਿਸਤਾ, ਅਖਰੋਟ, ਕਿਸ਼ਮਿਸ਼, ਅੰਜੀਰ ਅਤੇ ਖੁਰਮਾਨੀ ਵਰਗੇ ਉਤਪਾਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
2011-12 ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ ਨਿਰਯਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 19% ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਅਤੇ ਫਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਕੁੱਲ ਨਿਰਯਾਤਾਂ 2 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵਿਆਂ ਦੀ ਨਿਰਯਾਤ ਦੀ ਕੀਮਤ ਸਾਲਾਨਾ ਲਗਭਗ 300-400 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਮਾਰਗਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਪਹਿਲਗਾਮ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵਪਾਰ ਲਈ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਸਤਾ, ਅਟਾਰੀ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟਿਡ ਚੈੱਕ ਪੋਸਟ (ICP) ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ICP ਰਾਹੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਗੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਵੀ ਵਪਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।
