ਨਿਊਜ਼ ਡੈਸਕ: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ 17 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਕਫ ਸੀਰਪ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਹੋਈ। ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸੀਰਪ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕੈਮੀਕਲ ਡਾਈਇਥੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ (DEG) ਸੀ, ਜੋ ਮਿਆਰੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 500 ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ।
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ Coldrif ਸੀਰਪ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕੈਮੀਕਲ ਪਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ। ਹੁਣ Respifresh ਅਤੇ RELIFE ਸੀਰਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹੀ ਕੈਮੀਕਲ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਸੀਰਪਾਂ ਕਾਰਨ ਮੌਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹਨ।
ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਕੈਮੀਕਲ ਦਾ ਕੀ ਨੁਕਸਾਨ?
ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੈਮੀਕਲ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਹਿਰ ਹੈ, ਜੋ ਕਿਡਨੀ ਫੇਲ, ਨਸਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। WHO ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਸੀਰਪ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਕੇ, ਅਤੇ ਅਜੇ ਤੱਕ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, WHO ਨੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਸੀਰਪ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਸਰੋਤ ਅਜੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗ ਸਕਿਆ।
ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੀ?
WHO ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਮੁਤਾਬਕ, ਹਰ ਬੈਚ ਦੀ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੀਆਂ ਫੈਕਟਰੀ ਜਾਂਚਾਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਖਾਮੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ। Sresan Pharmaceutical ਦਾ Coldrif ਸੀਰਪ ਸਿਰਫ਼ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵਿਕਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਫੈਕਟਰੀ ਹੁਣ ਬੰਦ ਹੈ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਮੈਨਸਲਾਟਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। Shape Pharma ਅਤੇ Rednex Pharmaceuticals ਦੇ ਸੀਰਪ ਵੀ ਸਿਰਫ਼ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਵਿਕੇ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਿਆਰੀ ਘਾਟ ਪਾਈ ਗਈ। ਦੋਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਹ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਕਿਉਂ?
ਇਹ ਘਟਨਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦਵਾਈ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦਵਾਈਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਨਿਰਯਾਤ ਸਮਰੱਥਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ 40% ਜਨਰਿਕ ਦਵਾਈਆਂ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ 90% ਦਵਾਈਆਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। WHO ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕਫ ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
