ਲੁਧਿਆਣਾ: ਜਿੰਮ ਵਰਕਆਊਟ ਅਤੇ ਖੇਡ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅਚਾਨਕ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।
ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ “ਜਿੰਮ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ਰੁਕਣ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ” ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਂਝੀ ਸਿਹਤ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਪੀ.ਏ.ਯੂ, ਗੁਰੂ ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਵੈਟਰਨਰੀ ਅਤੇ ਐਨੀਮਲ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਗਡਵਾਸੂ) ਅਤੇ ਦਯਾਨੰਦ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ (ਡੀ.ਐਮ.ਸੀ.ਐਚ) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਜਿੰਮ ਅਤੇ ਖੇਡ ਅਖਾੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਪਹਿਲ ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਮਿਸ਼ਨ, “ਸਵਸਥ ਪੰਜਾਬ – ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੰਜਾਬ” ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ, ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਣਾਉਣ ਵੱਲ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ – ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮਾਹੌਲ ਜਿੱਥੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ।
ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਸਿਹਤ ਜੋਖਮਾਂ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਨਿਯਮਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਸਰਤ ਜਾਂ ਖੇਡਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਹਾਦਸੇ ਨਹੀਂ ਹਨ ਸਗੋਂ ਅਕਸਰ ਅਣਪਛਾਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਹਾਲਾਤਾਂ, ਅਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਖੁਰਾਕ ਵਿਕਲਪਾਂ ਅਤੇ ਅਣਚਾਹੇ ਪੂਰਕ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਡਾ. ਬਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਦੀ ਉੱਚ-ਦਬਾਅ ਵਾਲੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਜਾਂਚ ਦੀ ਘਾਟ ਸਾਡੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਜੋਖਮ ਵਿੱਚ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਨੇ ਪੀ.ਏ.ਯੂ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ. ਸਤਬੀਰ ਸਿੰਘ ਗੋਸਲ ਅਤੇ ਡੀ.ਐਮ.ਸੀ.ਐਚ ਤੋਂ ਡਾ. ਬਿਸ਼ਵ ਮੋਹਨ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਚਰਚਾ ਦੌਰਾਨ ਫਿਟਨੈਸ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੇ ਵਾਧੇ ਤੋਂ ਜਾਣੂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨ-ਸਮਰਥਿਤ ਪਰ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਸਰੋਤ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਲੋੜ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਤੀਬਰ ਕਸਰਤ ਰੁਟੀਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਡਾਕਟਰੀ ਫਿਟਨੈਸ ਜਾਂਚ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਹੋਰ ਜਾਂਚਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕਈ ਪੀੜਤ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੂਰਕਾਂ, ਊਰਜਾ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ‘ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੀ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਜਿੰਮ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਵੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਮਾੜੀ ਹਵਾਦਾਰੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੀ ਅਚਾਨਕ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟਕਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਲਾਹਕਾਰ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿੰਮ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਐਥਲੀਟ ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਗਰਮ ਹੋਣ ਅਤੇ ਠੰਢਾ ਹੋਣ, ਨਿਯਮਤ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚਾਂ ਕਰਵਾਉਣ, ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਅਤੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਪੂਰਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਐਨਰਜੀ ਡਰਿੰਕਸ ਜਾਂ ਸਟੀਰੌਇਡ-ਅਧਾਰਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਤੋਂ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਬਚਣ। “ਤੇਜ਼ ਨਤੀਜੇ” ਵਾਲੇ ਪੂਰਕਾਂ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਰੁਝਾਨ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਖਤਰੇ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋਏ, ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਜਿੰਮ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ, ਟ੍ਰੇਨਰਾਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਐਥਲੀਟਾਂ ਨੂੰ ਸੀ.ਪੀ.ਆਰ (ਕਾਰਡੀਓਪਲਮੋਨਰੀ ਰੀਸਸੀਟੇਸ਼ਨ) ਅਤੇ ਬੇਸਿਕ ਲਾਈਫ ਸਪੋਰਟ (ਬੀ.ਐਲ.ਐਸ) ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਜ-ਵਿਆਪੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਹ ਜੀਵਨ-ਰੱਖਿਅਕ ਹੁਨਰ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਜਿੰਮ ਅਤੇ ਖੇਡ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਿਖਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਪੀ.ਏ.ਯੂ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ. ਸਤਬੀਰ ਸਿੰਘ ਗੋਸਲ ਨੇ ਪੋਸਟਰ ਨੂੰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਸਖ਼ਤ ਮਾਹਰ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰੇ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ “ਸਿਹਤ ਕੈਪਸੂਲ” ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੀ.ਏ.ਯੂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ; ਇਹ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਲਈ ਬਰਾਬਰ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ।
ਗਡਵਾਸੂ ਦੇ ਵਾਈਸ-ਚਾਂਸਲਰ ਡਾ. ਜਤਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ ਨੇ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜੀ, ਨੈਫਰੋਲੋਜੀ, ਗੈਸਟ੍ਰੋਐਂਟਰੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿਹਤ ਸਲਾਹਕਾਰ ਲਈ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਿਹਤ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਬਹਿਸ ਕਰਨ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹਦਿਲੀ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ।
ਡੀ.ਐਮ.ਸੀ.ਐਚ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਤੇ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਗੁਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਵਾਂਡਰ ਨੇ ਉਮੀਦ ਜਤਾਈ ਕਿ ਇਹ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਰਾਜ ਭਰ ਦੇ ਜਿੰਮ, ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਡਲ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰੇਗੀ।
ਡੀ.ਐਮ.ਸੀ.ਐਚ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜਿਸਟ ਡਾ. ਬਿਸ਼ਵ ਮੋਹਨ ਨੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜਿੰਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਰੋਕਥਾਮਯੋਗ ਗਲਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ, ਕਸਰਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ, ਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਚੱਕਰਾਂ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਸਮਝ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਲਿਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।
