ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਪਾਣੀ ਮਿਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਝਗੜਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ 21 ਮਈ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਸਰਕਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਭਾਖੜਾ-ਬਿਆਸ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਬੋਰਡ (ਬੀਬੀਐਮਬੀ) ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਲਗਭਗ 1.30 ਵਜੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਦੀ ਮੁੱਖ ਲਾਈਨ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ ਖਦਸ਼ਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਕਟੌਤੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕਟੌਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 8500 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਮਿਲੇਗਾ। ਹੁਣ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਅੱਜ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੁਣਵਾਈ ‘ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ 1 ਵਜੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ 100 ਕਿਊਸਿਕ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਦੀ ਦਰ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਭਾਖੜਾ ਮੇਨ ਲਾਈਨ (BML) ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਸਿਰਫ਼ 230 ਤੋਂ 240 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਤਿੰਨ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੇਗਾ। 15 ਮਈ ਨੂੰ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ, 21 ਤੋਂ 31 ਮਈ ਲਈ, ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ 10,300 ਕਿਊਸਿਕ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਨੇ 12,400 ਕਿਊਸਿਕ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਨੇ 17 ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਿੰਨੋਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ 31 ਮਈ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਨੇ 31 ਮਈ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 1 ਜੂਨ ਤੋਂ ਤਿੰਨਾਂ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਬਾਰੇ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਭਾਖੜਾ ਮੇਨ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸਮਰੱਥਾ 1200 ਕਿਊਸਿਕ ਹੈ। ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 11,200 ਕਿਊਸਿਕ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਜਦੋਂ ਭਾਖੜਾ ਮੁੱਖ ਲਾਈਨ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 9,325 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ‘ਤੇ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੈਮ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਬੀਐਮਐਲ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਤੈਅ ਫੈਸਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ ਪੂਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਤੋਂ 10300 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਹਰਿਆਣਾ ਨੂੰ ਫਿਲਹਾਲ ਇੰਨਾ ਹੀ ਪਾਣੀ ਮਿਲੇਗਾ। ਇਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਸੁਧਰਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਦਿਨ ਲੱਗਣਗੇ।ਇਸ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਸੂਬੇ ਦੀਆਂ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 10300 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ।ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 1:35 ਵਜੇ ਦੇ ਕਰੀਬ ਲੋਹੰਡ ਤੋਂ ਨੰਗਲ ਹਾਈਡਲ ਚੈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਛੱਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। 10300 ਕਿਊਸਿਕ ਵਿੱਚੋਂ 3600 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਨਰਵਾਣਾ ਬ੍ਰਾਂਚ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।ਇਹ ਜੀਂਦ, ਭਿਵਾਨੀ, ਰੋਹਤਕ, ਝੱਜਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਹਰਿਆਣਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਬਰਵਾਲਾ ਲਿੰਕ ਚੈਨਲ ਰਾਹੀਂ 6700 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਛੱਡਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਹਿਸਾਰ, ਸਿਰਸਾ, ਫਤਿਹਾਬਾਦ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ।
ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਪਾਣੀ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਡੈਮ ‘ਤੇ ਸੀਆਈਐਸਐਫ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਭਾਖੜਾ ਡੈਮ ‘ਤੇ 296 ਸੀਆਈਐਸਐਫ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਪਾਣੀ ਵਿਵਾਦ ਹੁਣ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਉਠਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ 24 ਮਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਠਾਉਣਗੇ। ਉਹ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਬੀਬੀਐਮਬੀ ਦੇ ਪੁਨਰਗਠਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਣਗੇ।
