ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੀ ਇਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਵਿਜੇਤਾ ਐਲੇਸ ਬਿਆਟਸਕੀ ਨੂੰ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ। ਉਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਧਰਨਿਆਂ ਲਈ ਫੰਡ ਦੇਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਹੇਠ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਲੁਕਾਸੇਂਕੋ ਦੀ ਚੋਣ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਲੁਕਾਸੇਂਕੋ 1994 ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਨ। ਉਸ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਕੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਸੱਤਾ ‘ਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 2022 ਵਿੱਚ, ਨੋਬਲ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੇਲਾਰੂਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪਿਆ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਖੋਹ ਲਈ ਗਈ।
ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰਹਿ ਰਹੀ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੀ ਨੇਤਾ ਸਵੇਤਲਾਨਾ ਨੇ ਐਲੇਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਈਲਜ਼ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ਼ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ।
ਲੂਕਾਸ਼ਾਂਕੋ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਇਲਜ਼ ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ। ਉਹ ਪੁਤਿਨ ਦਾ ਕਰੀਬੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਵੀ ਰੂਸ ਦਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੁਕਾਸੈਂਕੋ ‘ਤੇ ਦੋਸ਼ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਤੱਕ 1458 ਸਿਆਸੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ‘ਚ ਬੰਦ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਲੁਕਾਸੈਂਕੋ ਯੂਰਪ ਦੇ ਆਖਰੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ ਵਜੋਂ ਕਾਫੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
