ਡੇਂਗੂ, ਜ਼ੀਕਾ ਤੇ ਚਿਕਨਗੁਨੀਆ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮੱਛਰਾਂ ‘ਤੇ ਲੱਗੇਗੀ ਲਗਾਮ

ਨਿਊਜ਼ ਡੈਸਕ: ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਮੱਛਰਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਹ ਡੇਂਗੂ, ਜ਼ੀਕਾ ਅਤੇ ਚਿਕਨਗੁਨੀਆ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਏਡੀਜ਼ ਇਜਿਪਟੀ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਨਸਲ ਅਤੇ ਰੋਗਾਣੂ ਮੁਕਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਮੱਛਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਰ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਰ ਮੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ ਗਾਮਾ ਕਿਰਨਾਂ ਨਾਲ ਕਿਰਨਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਮਾਰੀਆਨਾ ਮਾਲਟਰ ਟੇਰਾਡਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਮੱਛਰਾਂ ਨੂੰ ਬਾਂਝ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖੁਰਾਕ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਤਾਕਤ ਨਾ ਗੁਆ ਬੈਠਣ। ਫਿਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੱਛਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਮਾਦਾ ਮੱਛਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਭੋਗ ਕਰਨਗੇ, ਪਰ ਇਸ ਸੰਭੋਗ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਔਲਾਦ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਏਡੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਟੀਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਂਝ ਕੀਟ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਕੀੜਿਆਂ ਲਈ ਬਰਥ ਕੰਟਰੋਲ ਵਰਗੀ ਹੈ।

ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ, 2023 ਵਿੱਚ 68 ਮੌਤਾਂ ਅਤੇ 130,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੇ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1950 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕੀਟ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਡਵਰਡ ਐੱਫ. ਇਹ ਨਿਪਲਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵੈਕਟਰਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ, ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।ਇਸ ਨੂੰ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਛਿੜਕਾਅ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

ਏਡੀਜ਼ ਇਜਿਪਟੀ ਮੱਛਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 2016 ਵਿੱਚ ਜ਼ੀਕਾ ਦੇ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਾਲਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਸ ਨਾਲ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਵਧ ਗਈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਾੜ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਰਜਨਟੀਨਾ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੁਣ ਡੇਂਗੂ ਦੀ ਅਗਲੀ ਵੱਡੀ ਲਹਿਰ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਜਨਵਰੀ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।